Organizational development (OD) – การพัฒนาองค์กร หมายถึง กระบวนการที่องค์กรใช้ในการพัฒนา และปรับปรุงโครงสร้าง การบริหาร และวัฒนธรรมขององค์กร เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงาน และสร้างความยั่งยืนในระยะยาว โดยมุ่งหวังที่จะให้การเปลี่ยนแปลงเกิดขึ้นในลักษณะที่เป็นไปในทิศทางบวก ทั้งในระดับบุคคล กลุ่ม และองค์กรทั้งหมด
เหตุผลที่องค์กรต้องทำ OD
- ปรับตัวให้ทันกับการเปลี่ยนแปลง: โลกธุรกิจเปลี่ยนแปลงอย่างรวดเร็ว OD ช่วยให้องค์กรสามารถปรับตัวให้เข้ากับเทคโนโลยีใหม่ ๆ ตลาดที่เปลี่ยนแปลง และความต้องการของลูกค้าที่หลากหลาย
- เพิ่มประสิทธิภาพในการทำงาน: OD ช่วยให้องค์กรทำงานได้อย่างมีประสิทธิภาพมากขึ้น ลดต้นทุน และเพิ่มผลกำไร
- พัฒนาบุคลากร: OD ช่วยพัฒนาศักยภาพของพนักงาน ทำให้พนักงานมีความรู้ความสามารถที่จำเป็นในการทำงาน และมีความสุขกับการทำงาน
- สร้างวัฒนธรรมองค์กรที่ดี: OD ช่วยสร้างวัฒนธรรมองค์กรที่เอื้อต่อการทำงานร่วมกัน การเรียนรู้ และการพัฒนา
- แก้ไขปัญหาภายในองค์กร: OD ช่วยระบุและแก้ไขปัญหาภายในองค์กร เช่น ปัญหาในการสื่อสาร ปัญหาในการทำงานเป็นทีม หรือปัญหาในการตัดสินใจ
หลักการของการพัฒนาองค์กร (OD)
การพัฒนาองค์กรจะมีพื้นฐานการทำงานหลัก ๆ ดังนี้
- การมีส่วนร่วมของทุกฝ่าย: การพัฒนาองค์กรควรให้ทุกคนในองค์กรมีส่วนร่วม ตั้งแต่ผู้บริหารระดับสูงไปจนถึงพนักงานในระดับล่าง เพราะการพัฒนาองค์กรนั้นไม่สามารถทำได้หากไม่มีการสนับสนุนจากทุกคนในองค์กร
- การเรียนรู้และปรับตัว: การพัฒนาองค์กรมุ่งเน้นการเรียนรู้ และปรับตัวอย่างต่อเนื่อง เช่น การสร้างโครงสร้างการเรียนรู้ที่สนับสนุนการพัฒนา และการเปลี่ยนแปลงในด้านต่าง ๆ
- การพัฒนาความสัมพันธ์และความร่วมมือ: OD มีการส่งเสริมการทำงานร่วมกันในทีมและการสื่อสารที่ดี รวมถึงการสร้างสภาพแวดล้อมที่ส่งเสริมความเชื่อมั่น และการให้การสนับสนุน
- การเปลี่ยนแปลงที่ยั่งยืน: การพัฒนาองค์กรไม่ได้หมายถึงการเปลี่ยนแปลงเพียงชั่วคราว แต่จะต้องทำให้การเปลี่ยนแปลงเป็นส่วนหนึ่งของวัฒนธรรมองค์กร
กระบวนการของการพัฒนาองค์กร
กระบวนการพัฒนาองค์กรสามารถแบ่งได้เป็นหลายขั้นตอนหลัก ๆ ได้แก่
- การประเมินสถานะปัจจุบัน: การประเมินสถานะขององค์กรในปัจจุบันเป็นขั้นตอนแรกที่สำคัญ เช่น การสำรวจความคิดเห็นจากพนักงาน การทำแบบสอบถาม หรือการสัมภาษณ์ผู้บริหาร เพื่อค้นหาจุดแข็ง และจุดที่ควรปรับปรุง
- การตั้งเป้าหมายการพัฒนา: หลังจากที่ประเมินสถานะขององค์กรแล้ว ต้องกำหนดเป้าหมายที่ชัดเจนว่าจะพัฒนาองค์กรในด้านใด เช่น การปรับปรุงการสื่อสาร การพัฒนาทักษะของพนักงาน หรือการเพิ่มประสิทธิภาพในการทำงาน
- การออกแบบกลยุทธ์และแผนการดำเนินการ: หลังจากที่ได้ตั้งเป้าหมายแล้ว ขั้นตอนต่อไปคือการออกแบบกลยุทธ์ที่เหมาะสม เพื่อให้บรรลุเป้าหมาย เช่น การจัดฝึกอบรม การปรับโครงสร้างองค์กร หรือการปรับปรุงระบบงานต่าง ๆ
- การดำเนินการ: ขั้นตอนนี้เป็นการลงมือทำตามแผนที่ออกแบบไว้ ซึ่งอาจจะมีการปรับปรุงหรือปรับเปลี่ยนแผนการทำงานตามสถานการณ์
- การประเมินผลและการปรับปรุง: การประเมินผลของกระบวนการพัฒนาองค์กรจะช่วยให้ทราบว่าเป้าหมายที่ตั้งไว้บรรลุผล หรือไม่ และหากยังไม่บรรลุผลจะต้องมีการปรับปรุงกลยุทธ์ หรือวิธีการทำงานต่อไป
ตัวอย่างการใช้งานของการพัฒนาองค์กร
- การพัฒนาความร่วมมือระหว่างทีม: สมมติว่าองค์กรหนึ่งมีปัญหาการทำงานร่วมกันระหว่างแผนกต่าง ๆ และส่งผลให้ประสิทธิภาพในการทำงานลดลง หน่วยงานที่รับผิดชอบการพัฒนาองค์กรสามารถจัดทำโปรแกรมฝึกอบรม เพื่อเพิ่มทักษะในการสื่อสาร และการทำงานเป็นทีม รวมถึงการจัดกิจกรรมที่ส่งเสริมการสร้างความสัมพันธ์ระหว่างพนักงานจากแผนกต่าง ๆ เช่น การสร้างทีมงานข้ามแผนก (Cross functional teams) หรือการจัดเวิร์กช็อป เพื่อแก้ปัญหาในองค์กร
- การปรับโครงสร้างองค์กร: หากองค์กรพบว่าโครงสร้างการบริหารงานไม่เหมาะสม เช่น มีการทำงานซ้ำซ้อนกัน หรือไม่เกิดความคล่องตัวในการตัดสินใจ การพัฒนาองค์กรอาจจะเริ่มจากการประเมินโครงสร้างปัจจุบัน แล้วดำเนินการปรับโครงสร้างใหม่ให้มีความยืดหยุ่น และมีความสามารถในการตัดสินใจที่เร็วขึ้น เช่น การรวมแผนกที่มีงานใกล้เคียงกัน หรือการมอบอำนาจในการตัดสินใจแก่พนักงานในระดับที่ต่ำลง เพื่อให้พนักงานมีความรับผิดชอบมากขึ้น
- การฝึกอบรมและพัฒนาทักษะ: องค์กรที่ต้องการพัฒนาความสามารถของพนักงานในด้านต่าง ๆ เช่น ทักษะการสื่อสาร การทำงานร่วมกัน หรือทักษะการบริหารเวลา สามารถใช้การฝึกอบรมเพื่อเพิ่มพูนทักษะเหล่านี้ การฝึกอบรมสามารถทำได้ในหลายรูปแบบ เช่น การอบรมภายใน การจัดสัมมนาภายนอก หรือการเรียนรู้ออนไลน์
- การสร้างทีม: การสร้างทีมเป็นหนึ่งในกิจกรรมหลักที่ใช้ในการพัฒนาองค์กร โดยเน้นการเสริมสร้างความสัมพันธ์ ความเชื่อมั่น และการทำงานร่วมกันในองค์กร เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพและความร่วมมือระหว่างบุคคลในทีม
- การเปลี่ยนแปลงวัฒนธรรมองค์กร: สการเปลี่ยนแปลงวัฒนธรรมองค์กรมักเกิดจากการเปลี่ยนแปลงวิสัยทัศน์ พันธกิจ หรือค่านิยมภายในองค์กร ซึ่งเป็นการทำให้พนักงานปรับเปลี่ยนพฤติกรรม และวิธีคิดเพื่อให้สอดคล้องกับการเปลี่ยนแปลง ดังกล่าว
สรุป
การพัฒนาองค์กร Organizational development (OD) เป็นกระบวนการที่องค์กรใช้ในการปรับปรุงโครงสร้าง วัฒนธรรม และกระบวนการทำงาน เพื่อเพิ่มประสิทธิภาพ และสร้างสภาพแวดล้อมที่เหมาะสมต่อ การทำงานในระยะยาว โดยผ่านกระบวนการที่เน้นการมีส่วนร่วม การเรียนรู้ และการเปลี่ยนแปลงที่ยั่งยืน ตัวอย่างของการใช้งานในองค์กร เช่น การปรับปรุงการทำงานร่วมกันระหว่างทีม หรือการฝึกอบรมเพื่อพัฒนาทักษะของพนักงาน
บทความเพิ่มเติมเกี่ยวกับงาน HR
บทความเพิ่มเติมเกี่ยวกับคำศัพท์ทาง HR
